In de pers: Volkskrant

‘Er wordt veel van kinderen verwacht in onze prestatiegerichte maatschappij’, zegt Steven Gielis, lector orthopedagogie bij de AP Hogeschool Antwerpen en auteur van het boek Opvoeden tot zelfvertrouwen. Uit het langlopende Health Behaviour in School-aged Children-onderzoek (HBSC) blijkt dat het percentage basisschoolleerlingen dat in 2021 druk door schoolwerk ervaart drie keer zo hoog is als in 2001. ‘Kinderen willen het graag goed doen en op momenten dat er een prestatie wordt verwacht – zoals schoolkamp of een toets –ontstaat er stress.

‘Het belangrijkst is om te luisteren en die gevoelens te valideren’, zegt Gielis. Vaak proberen ouders het probleem weg te nemen. Ze zeggen: ‘Het zal wel meevallen’ of ‘Je zult zien dat het gaat lukken’. ‘De intentie is goed, maar je dan sla je een stap over en bagatelliseer je het gevoel.’ Het is fijn als een kind begrijpt dat deze emoties normaal zijn en daarvoor is erkenning essentieel.

Het gaat erom dat ouders het ongemak van hun kind opmerken én ondertitelen, zegt Levi van Dam, bijzonder hoogleraar Veerkrachtig Opgroeien aan de Universiteit van Amsterdam. Uit onderzoek blijkt dat kinderen van ‘mind minded’ ouders – vaders en moeders die zich in hun kind verplaatsen – later een betere emotieregulatie hebben en beter kunnen omgaan met spanningen. En nee, zo creëer je geen softies. ‘Mentale weerbaarheid gaat over veerkracht en de eigen mogelijkheden om te reageren op tegenslagen. Daarbij is het ook van belang wat er vanuit de omgeving wordt aangeboden om dit te leren.’

Praat er samen over. ‘Luister tussen de regels door: welke emotie of onvervulde behoefte zit er achter?’, zegt Gielis. ‘Misschien zegt je kind over school: ‘Ik kan het niet’. Dan is de boodschap eigenlijk: ik ben bang.’ Ouders kunnen uit hun eigen leven een voorbeeld geven van een moment waarop zij angst voelden en hoe ze daarmee zijn omgegaan.

Kinderen zijn op zoek naar voorspelbaarheid. Creëer die door samen de spannende gebeurtenis door te nemen. Hoe gaat het in zijn werk? Wat wordt er verwacht? Positieve affirmaties kunnen daarbij helpen, meent Gielis. ‘Bespreek samen wat je kind tegen zichzelf kan zeggen als het de volgende dag opstaat, zoals: ik ga mijn best doen om het aan te gaan.’

Doe ontspanningsoefeningen. ‘Laat je kind een wc-papiertje voor het gezicht houden en wegblazen. Zo creëer je op een speelse manier een verlengde ademhaling en die maakt rustig’, aldus Van Dam. Gebruik de nieuwe gratis app Super Chill! om samen oefeningen te doen. Van Dam deed dit samen met zijn 5-jarige dochter. ‘We legden onze hand op ons hart en dachten aan iemand die lieve dingen tegen ons zei. Mijn dochter vertelde dat ze helemaal warm werd van binnen. Later, als ze het een keer moeilijk heeft, kan ik op die oefening teruggrijpen om rustig te worden.’

Blik naderhand terug op het afzwemmen, de spreekbeurt of schooldag, adviseert Gielis. Het was eng, maar het is mooi wel gelukt! ‘Zo’n succeservaring kun je aangrijpen om te laten zien dat angstige gedachten en stress ook weer voorbijgaan.’

Bron: Volkskrant